Οι αλλεργίες οφείλονται σε λανθασμένα υπερβολική απάντηση του οργανισμού σε κατά τα άλλα αθώα ερεθίσματα που λέγονται αλλεργιογόνα. Τα αλλεργιογόνα είναι συνήθως πρωτεΐνες που βρίσκονται στις γύρεις, στο οικιακό περιβάλλον, στα τρόφιμα, στα φάρμακα κ.ά. Οι μέλισσες και οι σφήκες ονομάζονται υμενόπτερα και το δηλητήριό τους περιέχει αρκετά διαφορετικά αλλεργιογόνα.

Η αλλεργία στα υμενόπτερα είναι συχνή, ειδικά στους πληθυσμούς που ασχολούνται επαγγελματικά με τη μελισσοκομία και τις οικογένειές τους. Υπολογίζεται ότι το ποσοστό των ευαισθητοποιημένων ανθρώπων στο γενικό πληθυσμό είναι 10-30%, ενώ στους μελισσοκόμους αυτό ανεβαίνει στο 30-60%. Τα τσιμπήματα των υμενοπτέρων στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι αθώα, προκαλούν μόνο μικρή ερυθρότητα με οίδημα τοπικά και ήπια φαγούρα και συνήθως υποχωρούν πολύ γρήγορα χωρίς άλλες συνέπειες.

Αυτό, δυστυχώς, αλλάζει αν κάποιος είναι αλλεργικός. Οι αντιδράσεις σε αυτήν την περίπτωση μπορεί να είναι από ελάχιστες έως επικίνδυνες για τη ζωή κάτι που εξαρτάται από το βαθμό ευαισθητοποίησης (δηλαδή το πόσο αλλεργικός είναι κανείς). Για αυτό το λόγο ένα τσίμπημα μπορεί να προκαλέσει από απλή τοπική ερυθρότητα και πρήξιμο έως αναφυλαξία και αναφυλακτικό σοκ. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο ένας άνθρωπος ανά 2.000.000 πεθαίνει από τσίμπημα μέλισσας ή σφήκας (στις ΗΠΑ κάθε χρόνο 40-100 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους). Επιπλέον, η βαρύτητα της προηγούμενης αντίδρασης είναι ενδεικτική της επόμενης. Έτσι σε περίπτωση πρόκλησης μεγάλης, αλλά μόνο τοπικής, αντίδρασης η πιθανότητα αναφυλαξίας στο μέλλον υπολογίζεται σε λιγότερο από 10%. Αν όμως κάποιος εμφανίσει σοβαρή αντίδραση, όπως για παράδειγμα αλλεργικό σοκ, έχει πιθανότητα μεγαλύτερη από 50% να κινδυνεύσει το ίδιο ή και περισσότερο σε επόμενο τσίμπημα. Αυτό επιβάλλει και την ανάλογη, εξατομικευμένη θεραπευτική αντιμετώπιση.

.Dr.Δημήτρης Μήτσιας
Αλλεργιολόγος
Συνεργάτης Αλλεργιολογικής Μονάδας