Το μεταλοιμώδες άσθμα ή μεταλοιμώδης συριγμός χαρακτηρίζεται από συριγμό, δηλαδή «σφύριγμα» ιδίως κατά την εκπνοή του παιδιού, που εμφανίζεται στα πλαίσια ιογενούς συνήθως λοίμωξης του αναπνευστικού. Αυτή η εικόνα πιο συχνά αφορά σε παιδιά ηλικίας μικρότερης των 3-4 ετών, καθώς αυτά τα παιδιά έχουν μικρότερης διαμέτρου αεραγωγούς. Κατά κανόνα το παιδί είναι καλά μεταξύ των ιογενών λοιμώξεων αν και σε μερικές περιπτώσεις ο συριγμός μπορεί να επιμείνει για αρκετές εβδομάδες μετά τη λοίμωξη.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι αυτή η κλινική οντότητα δεν είναι συνώνυμη του άσθματος. Ορισμένα, βέβαια, παιδιά με μεταλοιμώδη επεισόδια συριγμού μπορεί να εμφανίσουν αργότερα «επίσημο» άσθμα αλλά αποτελούν την μειοψηφία, και είναι κυρίως είτε παιδιά με πολύ συχνά επεισόδια, είτε με ατοπικά χαρακτηριστικά τόσο στα ίδια (π.χ. έκζεμα, τροφική αλλεργία) όσο και στους γονείς τους (ειδικά ιστορικό άσθματος στη μητέρα). Η δεύτερη αυτή κατηγορία, είναι τα παιδιά που πλέον έχουν αλλεργικό άσθμα.
Επί εμφάνισης επεισοδίου χρησιμοποιούνται εισπνεόμενα φάρμακα (βρογχοδιασταλτικά, όπως το Aerolin, και κορτικοειδή) που μπορούν να χορηγηθούν στο σπίτι συνήθως με ειδική συσκευή και μάσκα, σπανιότερα με νεφελοποιητή. Επίσης, αναλόγως της βαρύτητας μπορεί να συσταθεί βραχύ σχήμα κορτικοστεροειδών από το στόμα. Ανάγκη νοσηλείας υπάρχει μόνο σε πιο έντονα επεισόδια που χαρακτηρίζονται από δύσπνοια ή/και περιορισμένη σίτιση.
Μετά την αντιμετώπιση των επεισοδίων, αναλόγως της βαρύτητας ή της συχνότητάς τους, μπορεί να συσταθεί προφυλακτική αγωγή για μερικές εβδομάδες ή και μήνες, είτε με εισπνεόμενα κορτικοειδή, είτε με από του στόματος χορηγούμενους αναστολείς υποδοχέων λευκοτριενίων (μοντελουκάστη). Ο σκοπός αυτής της αγωγής είναι η μείωση τόσο του αριθμού όσο και της βαρύτητας μελλοντικών επεισοδίων και η εν γένει η προστασία της αναπνευστικής λειτουργίας. Δυστυχώς ωστόσο, φαίνεται ότι η θεραπεία που δίδεται, αν και αντιμετωπίζει αποτελεσματικότατα τα επεισόδια, πιθανόν δεν αρκεί για να ανακόψει την ενδεχόμενη μελλοντική εμφάνιση άσθματος, αν τα παιδιά έχουν σχετική γενετική ή ατοπική προδιάθεση.
Πολύ σημαντικό ρόλο για την πρόληψη νέων επεισοδίων και την προστασία του αναπνευστικού από την μελλοντική εμφάνιση άσθματος έχει η αποφυγή έκθεσης του παιδιού στον καπνό του τσιγάρου τόσο κατά τη διάρκεια της κύησης όσο και μετά τη γέννηση. Τέλος, η κατά το δυνατόν αποφυγή έκθεσης στην περιβαλλοντική μόλυνση επίσης φαίνεται ότι δρα υποβοηθητικά.
Αναστασία Γεωργούντζου
Παιδίατρος