Στην τροφική αλλεργία, το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά υπερβολικά σε μια απλή και ακίνδυνη τροφή, μέσω των αλλεργικών αντισωμάτων που ονομάζονται ανοσοσφαιρίνες IgE. Η τροφική αλλεργία μπορεί να εμφανιστεί σε παιδιά που έχουν αλλεργικό οικογενειακό ιστορικό και τα συμπτώματα ενδέχεται να εκδηλωθούν με την κατανάλωση έστω και μια μικρής ποσότητας τροφής.

Υπολογίζεται ότι περίπου δυο εκατομμύρια (το 8% των παιδιών) στις Ηνωμένες Πολιτείες επηρεάζονται από τροφικές αλλεργίες – το αντίστοιχο ποσοστό για τους ενήλικες υπολογίζεται στο 2%.Τα τροφικά αλλεργιογόνα – τα συστατικά των τροφών που προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις – είναι συνήθως πρωτεΐνες. Τα πιο συνηθισμένα τροφικά αλλεργιογόνα, υπεύθυνα σχεδόν για το 90% όλων των αλλεργικών αντιδράσεων, είναι οι πρωτεΐνες στο γάλα αγελάδας, τα αβγά, τα φιστίκια, τα σιτηρά, τη σόγια, τα ψάρια, τα οστρακόδερμα και τα καρύδια.

 Σε σοβαρές περιπτώσεις, η κατανάλωση τροφής στην οποία κάποιος είναι αλλεργικός μπορεί να προκαλέσει αναφυλαξία, μια συστηματική αλλεργική αντίδραση που μπορεί να απειλήσει ακόμα και τη ζωή. Οι πρώτες ενδείξεις της αναφυλαξίας μπορεί να είναι αίσθημα ζέστης, κοκκίνισμα, κνησμός στο στόμα ή ένα ερυθρό κνησμώδες εξάνθημα. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν αίσθημα ζάλης, δύσπνοια, κρίσεις φτερνίσματος, στομαχικούς ή εντερικούς σπασμούς, διάρροια και εμετό. Σε οξείες περιπτώσεις, οι ασθενείς μπορεί να υποστούν πτώση πίεσης με αποτέλεσμα απώλεια των αισθήσεων (αναφυλακτικό shock). Χωρίς άμεση αντιμετώπιση η αναφυλαξία μπορεί να προκαλέσει το θάνατο. Τα συμπτώματα της αναφυλαξίας αντιστρέφονται μόνο με ενέσιμη αδρεναλίνη, και ακολουθεί χορήγηση αντιισταμινικών, κορτιζόνης άλλων μέσων πρώτων βοηθειών.

Στην Μονάδα μας, πραγματοποιούνται οι εξής διαδικασίες στα πλαίσια της τακτικής αλλεργιολογικής εκτίμησης:

• Λήψη και καταγραφή εξειδικευμένου ιστορικού τροφικής αλλεργίας και διατροφικού ιστορικού
• Δερματικές δοκιμασίες νυγμού (Skin Prick Tests – SPT)
• Προσδιοριμός ειδικών IgE έναντι τροφικών αλλεργιογόνων
• Ειδική στοιχειακή (μοριακή) διάγνωση με ανασυνδιασμένα τροφικά αλλεργιογόνα
• Διέγερση λεμφοκυττάρων περιφερικού αίματος – Lymphocyte Stimulation Test (LST)
• Τροφικές προκλήσεις

Επίσης ακολουθούνται ειδικότερες προσεγγίσεις και πρωτόκολλα αντιμετώπισης των τροφικών αλλεργικών, όπως:

• Πρωτόκολλο απευαισθητοποίησης στο γάλα αγελάδος – SOTI (Specific Oral Tolerance Induction)

Η διαδικασίες SOTI πρακτικά είναι εξειδικευμένα πρωτόκολλα σταδιακής εισαγωγής αλλεργιογόνων σε ισχυρά αλλεργικούς ασθενείς με στόχο την επαγωγή ανοχής, την ασφάλεια έναντι τυχαίας έκθεσης σε μικροποσότητες αυτών και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του παιδιού και της οικογένειας. Σε βάθος χρόνου (τυπική διάρκεια περίπου 3 μήνες) επιχειρείται η χορήγηση σταδιακά αυξανόμενης  ποσότητας πρωτεΐνης γάλακτος αγελάδας κάτι που οδηγεί στην αντιμετώπιση της αλλεργίας στο γάλα. Στην Μονάδα, τα τελευταία χρόνια πραγματοποιείται με μεγάλη αποτελεσματικότητα η διαδικασία SOTI σε παιδιά με επίμονη αλλεργία στο γάλα αγελάδος.

•  Ερευνητικό πρωτόκολλο SOTI στο αυγό με τη χορήγηση υποαλλεργικού αυγού

Ανάλογα με το γάλα αγελάδας, τελευταία έχουμε εισάγει στη Μονάδα πρόγραμμα SOTI για την επίμονη αλλεργία στο αυγό.

•  Αντιμετώπιση αλλεργίας στο ψάρι

Στη Μονάδα εφαρμόζουμε μια πρωτοποριακή προσέγγιση αποτέλεσμα μελετών που διενεργήθηκαν από το προσωπίκό της Μονάδας: με ειδική διαδικασία γίνεται προσπάθεια σίτισης με είδη ψαριού που είναι γνωστό ότι περιέχουν μικρότερη ποσότητα της πρωτεΐνης που προκαλεί την αλλεργία. Η καταγραφή των αποτελεσμάτων δείχνει ότι τα ψάρια αυτά γίνονται ανεκτά από τους ασθενείς με αλλεργία σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90%. Με τον τρόπο αυτό οι ασθενείς μπορούν να ενσωματώσουν τα συγκεκριμένα είδη ψαριού στη δίαιτά τους και να μην στερούνται πολύτιμα θρεπτικά συστατικά. Παράλληλα η μονάδας μας συμμετέχει σε πανευρωπαϊκή μελέτη για τη θεραπεία της αλλεργίας στο ψάρι με τον τίτλο FAST (Food Allergy Specific immunoTherapy) που βρίσκεται στο στάδιο της κλινικής αξιολόγησης και αναμένεται να δώσει σύντομα αποτελέσματα που θα αλλάξουν τον τρόπο ζωής των ασθενών.