Η μελέτη PreDicta, που συντόνισε η Μονάδα Αλλεργιολογίας Παίδων, σχεδιάστηκε για να αξιολογήσει τον αντίκτυπο των επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων στην επιμονή του άσθματος στα παιδιά.
Στην πιο πρόσφατή μας δημοσίευση, ο Ya-dong Gao απο την ομάδα του Cezmi Akdis, δείχνει ότι οι εμβολιασμοί (Πνευμονιόκοκκος, Μηνιγγίτιδα, Γρίπη) συσχετίστηκαν με μειωμένη χρήση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών και καλύτερο έλεγχο του άσθματος.
Read the full article here doi.org/10.1111/all.15551
Tο Κολλέγιο Αλλεργιολογίας διοργανώνει το Πανελλήνιο Συνέδριο «Το Αλλεργικό Παιδί και οι Εξελίξεις – State of the Art» στις 2-5 Φεβρουαρίου 2023, στο ξενοδοχείο Royal Olympic στην Αθήνα.
Το State-of-the-Art και η ομάδα που το διοργανώνει, συνεχίζουν να προσβλέπουν στη βέλτιστη μετάδοση των εννοιών που προκύπτουν από τη συστηματική διερεύνηση και εμβάθυνση στο γνωσιακό εύρος της Αλλεργιολογίας. Δεν μας αρκεί οι καινοτόμες μας ιδέες να μας τοποθετούν στην αιχμή της επιστήμης – θεωρούμε απαραίτητο να επικοινωνήσουμε μια βαθιά κατανόηση στους γιατρούς που έχουν απαίτηση να δίνουν πραγματικές λύσεις στους ασθενείς τους.
Κάντε τώρα την εγγραφή σας εδώ: https://bit.ly/3CISLpv
Δείτε το επιστημονικό πρόγραμμα: https://bit.ly/3W6hLOn
Η γενική εγγραφή στο State of the Art – Το Αλλεργικό Παιδί και οι Εξελίξεις είναι δωρεάν!
Η εγγραφή για τα Κλινικά Φροντιστήρια και Πρακτικά Σεμινάρια έχει κόστος 30€, ανά φροντιστήριο.
Στο συνέδριο θα χορηγηθούν μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (CME-CPD credits) από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο.
Εννέα στα δέκα παιδιά που έχουν χαρακτηριστεί ως «αλλεργικά στα αντιβιοτικά» δεν έχουν στην πραγματικότητα αλλεργία και μπορούν να λάβουν το ενοχοποιούμενο φάρμακο χωρίς πρόβλημα.
Tο Κολλέγιο Αλλεργιολογίας διοργανώνει το Εαρινό Συνεδριακό Εργαστήριο, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 17-19 Ιουνίου 2022, στο Porto Vitilo Boutique Hotel, στο Οίτυλο της Μάνης.
Θεματολογία
Το πρόγραμμα του Εαρινού Συνεδριακού Εργαστηρίου θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
Οι διαθέσιμες θέσεις είναι περιορισμένες και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας!
Για να εξασφαλίσετε τη συμμετοχή σας, επικοινωνήστε άμεσα με την εταιρεία διοργάνωσης Welcome Congress & Travel,
christina.vekyri@welcometravel.gr
ή στο τηλέφωνο 2112105553.
Μεγάλη η χαρά και η επιτυχία του 4ου State-of-the-Art “Το Αλλεργικό Παιδί και οι Εξελίξεις”. Χαρά γιατί επιστρέψαμε – συγκρατημένα – στην ζωντανή παρουσία και νοιώσαμε ξανά πως είναι ένα πραγματικό Συνέδριο!
Επιτυχία, όχι μόνο από τους αριθμούς (περισσότερες από 2000 συμμετοχές), αλλά κυρίως για την πυκνότητα και την ουσία των επιστημονικών δεδομένων που παρουσιάστηκαν, αναλύθηκαν και συζητήθηκαν. Φάνηκε ότι η Αλλεργιολογία, μαζί με άλλους κλάδους της Ανοσολογίας, αλλά και της ιατρικής επιστήμης γενικότερα, τρέχει με μεγάλα άλματα στην εποχή μας και έχουμε πολλά καινούργια να ξεκαθαρίσουμε και να αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε στη πράξη.
Ως διοργανωτές, νοιώσαμε επομένως μεγάλη ικανοποίηση και παίρνουμε δυνάμεις ώστε να συνεχίσουμε, με τη βοήθεια της ενεργητικής αξιολόγησης, να προσφέρουμε υψηλής ποιότητας και απολαυστική συνεδριακή εμπειρία.
Με εγκάρδιους χαιρετισμούς,
Νίκος Παπαδόπουλος
Καθηγητής Αλλεργιολογίας – Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας
Η έναρξη χορήγησης του εμβολίου Pfizer-ΒioNtech COVID- 19 στη Βρετανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής είχε σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση αναφυλακτικών αλλεργικών αντιδράσεων σε 5 εμβολιαζόμενους. Το Αμερικάνικο Κολλέγιο Αλλεργιολογίας, Άσθματος και Ανοσολογίας (ACAAI), το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC), ο Βρετανικός Οργανισμός Φαρμάκων (MHRA) σε συνεργασία με τη Βρετανική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας (BSACI), η Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας (ΕΕΑΚΑ) και η Ελληνική Εθνική Επιτροπή Eμβολιασμών συνέταξαν οδηγίες σχετικά με τον κίνδυνο αλλεργικής αντίδρασης κατά τον εμβολιασμό.
Σύμφωνα με τις Αμερικανικές οδηγίες οι αλλεργικές αντιδράσεις σε εμβόλια εν γένει είναι σπάνιες, με την επίπτωση αναφυλαξίας να υπολογίζεται σε 1,31/ 1εκ. δόσεις. Η Βρετανία επισημαίνει πως η αναφυλαξία αποτελεί πιθανή παρενέργεια οποιουδήποτε εμβολίου και πως οι περισσότεροι άνθρωποι θα εμβολιαστούν χωρίς να συμβεί αλλεργική αντίδραση. Τα οφέλη της προστασίας έναντι της νόσου COVID-19 υπερτερούν των κινδύνων.
Σύμφωνα με τις Αμερικανικές οδηγίες, το εμβόλιο δεν πρέπει να χορηγείται σε άτομα με γνωστό ιστορικό αλλεργίας στην πολυαιθυλενική γυκόλη (PEG), που αποτελεί συστατικό του εμβολίου. Αντίθετα άτομα με αλλεργίες σε φάρμακα, τροφές, εισπνεόμενα αλλεργιογόνα, υμενόπτερα και latex δεν έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από αυτόν του γενικού πληθυσμού να παρουσιάσουν αλλεργική αντίδραση στο εμβόλιο Pfizer-BioNTech COVID-19 και θα πρέπει να ενημερωθούν για τα οφέλη του εμβολιασμού έναντι του κινδύνου. Τα δεδομένα σχετικά με τον κίνδυνο αναφυλαξίας σε άτομα με ιστορικό αλλεργικών αντιδράσεων σε προηγούμενους εμβολιασμούς και/ή Σύνδρομο ενεργοποίησης μαστοκυττάρων /ιδιοπαθούς αναφυλαξίας είναι ακόμα υπό διερεύνηση. Η απόφαση για τον εμβολιασμό θα πρέπει να ληφθεί σύμφωνα με την επαγγελματική κρίση του θεράποντα ιατρού σας ή άλλου παρόχου που χορηγεί το εμβόλιο σε συνεργασία με τον ασθενή, ζυγίζοντας τα οφέλη και τους κινδύνους που σχετίζονται με τον εμβολιασμό. Το CDC επίσης τονίζει ότι η αναφυλαξία σε προηγούμενο εμβολιασμό με άλλο εμβόλιο ή σε ενέσιμη θεραπεία αποτελεί προειδοποίηση επαγρύπνησης και όχι αντένδειξη για εμβολιασμό.
Από την άλλη μεριά, οι Βρετανικές οδηγίες συνιστούν εξαίρεση από τον εμβολιασμό όλων των ατόμων με ιστορικό αναφυλαξίας σε εμβόλιο, φάρμακο ή τροφές. Επίσης δε συνιστούν χορήγηση 2st δόσης εμβολίου σε όσους παρουσίασαν αναφυλαξία στην 1st δόση.
Όλες οι συστάσεις αναφέρουν ότι το εμβόλιο Pfizer-BioNTech COVID-19 θα πρέπει να χορηγείται σε δομές Υγείας όπου η αναφυλαξία μπορεί να αντιμετωπισθεί. Σύμφωνα με το ACAAI, όλα τα άτομα θα πρέπει να παρακολουθούνται για τουλάχιστον 20-30 λεπτά μετά τον εμβολιασμό ώστε να ελεγχθεί πιθανή ανεπιθύμητη αντίδραση.
Αντίθετα το CDC προτείνει άτομα με ιστορικό αναφυλαξίας να παρακολουθούνται για 30 λεπτά ενώ ο υπόλοιπος πληθυσμός για 15 λεπτά. Οι Βρετανοί προτείνουν ως χρόνο παρακολούθησης τα 15 λεπτά σε όλους και περαιτέρω παρακολούθηση αναλόγως κλινικής εκτίμησης.
Όλοι οι φορείς συμφωνούν πως οι αναφυλακτικές αντιδράσεις θα πρέπει να αντιμετωπισθούν άμεσα, με την ενδομυϊκή χορήγηση αδρεναλίνης ως την πρώτης γραμμής θεραπεία. Το CDC τονίζει πως τα αντι-ισταμινικά και τα βρογχοδιασταλτικά έπονται πάντα της αδρεναλίνης σε αναφυλακτική αντίδραση.
Σύμφωνα με το ACAAI, το εμβόλιο Pfizer-BioNTech COVID-19 δεν αποτελεί ζων εμβόλιο και μπορεί να χορηγηθεί σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς. Ο ασθενής θα πρέπει να ενημερώνεται για την πιθανότητα μειωμένης ανοσιακής απόκρισης στο εμβόλιο. Δεν γνωρίζουμε επί της παρούσης εάν άνθρωποι με εξασθενημένο ανοσιακό σύστημα θα ανταποκριθούν στο εμβόλιο και θα προστατευθούν από την νόσο COVID-19.
Η Ελληνική Εθνική Επιτροπή Eμβολιασμών σε συμφωνία με τις οδηγίες του Βρετανικού Οργανισμού Φαρμάκων, αναφέρει: «Άτομα με ιστορικό αναφυλαξίας άμεσου τύπου σε εμβόλιο, φάρμακο ή τροφή δεν πρέπει να εμβολιάζονται με το εμβόλιο Pfizer-BioNtech. Επίσης, δεν πρέπει να χορηγείται δεύτερη δόση του εμβολίου σε όσους έχουν υποστεί αναφυλαξία μετά την 1η δόση εμβολιασμού με το εμβόλιο Pfizer-BioNtech. Οι εμβολιαζόμενοι πρέπει να παρακολουθούνται για 15 λεπτά μετά τον εμβολιασμό, ή περισσότερο, όταν ενδείκνυται. Τα Εμβολιαστικά κέντρα πρέπει να είναι κατάλληλα εξοπλισμένα και οι επαγγελματίες υγείας να είναι προετοιμασμένοι για τη διαχείριση τυχόν αναφυλαξίας».
Παρόλα αυτά, η ΕΕΑΚΑ τονίζει πως στις μελέτες που προηγήθηκαν, η πιθανότητα αλλεργικής αντίδρασης δεν διέφερε στατιστικά σημαντικά μεταξύ των συμμετεχόντων που έλαβαν το εμβόλιο, σχετικά με αυτούς που έλαβαν το εικονικό φάρμακο-placebo (0,64% έναντι 0.5%) και συνεπώς επισημαίνει πως άτομα με αλλεργίες σε φάρμακα, τροφές, εισπνεόμενα αλλεργιογόνα, υμενόπτερα και latex δεν έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από αυτόν του γενικού πληθυσμού να παρουσιάσουν αλλεργική αντίδραση στο εμβόλιο Pfizer-BioNTech COVID-19. Τέλος, όσον αφορά το χρόνο παρακολούθησης, αναφέρει πως όλα τα άτομα θα πρέπει να παρακολουθούνται για τουλάχιστον 20-30 λεπτά μετά τον εμβολιασμό.
Οι παραπάνω οδηγίες βασίζονται στα έως σήμερα δεδομένα και μπορεί να αλλάξουν οποιαδήποτε στιγμή εν αναμονή νέων πληροφοριών και οδηγιών.
Πηγές:
https://www.bsaci.org/bsaci-update-on-the-reactions-to-the-pfizer-covid-19-vaccination-15-12-2020
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Ο μικροβιακός μας εαυτός – το ‘μικροβίωμα’ – είναι καθοριστικό για τη διαμόρφωση της ανοσιακής υγείας, ανοίγοντας σημαντικές προοπτικές στη καθημερινή αντιμετώπιση χρόνιων νοσημάτων, όπως οι αλλεργίες.
Στο Webinar “Ο μικροβιακός μας εαυτός και η ρύθμισή του” την Παρασκευή 16 Απριλίου, 20:00-21:45μμ, συζητάμε τις παρεμβάσεις που έχουμε σήμερα και αυτές που έρχονται.
Το webinar θα πραγματοποιηθεί μέσω zoom. Εγγραφή δωρεάν εδώ.
Δείτε το πρόγραμμα του webinar εδώ
Με εκτίμηση,
Νίκος Παπαδόπουλος
Καθηγητής Αλλεργιολογίας – Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας
Αγαπητοί Συνάδελφοι
Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από μείζονα προβλήματα με βαριές επιπτώσεις στη Δημόσια Υγεία, συχνά βαρύτερες σε άτομα με αλλεργίες και άσθμα. Ένα τέτοιο πρόβλημα είναι η κλιματική αλλαγή που μέχρι πριν από λίγο φάνταζε ως μακρινή δυσοίωνη προοπτική, σήμερα όμως αποτελεί ζοφερή καθημερινότητα. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει και την επιδημιολογία των ιογενών λοιμώξεων, επηρεάζοντας έτσι και την εξέλιξη της πανδημίας COVID. Τόσο δε η κλιματική αλλαγή, όσο και ο COVID μας αναγκάζουν να προσαρμόσουμε την καθημερινές μας ιατρικές πρακτικές.
Χρησιμοποιώντας αλληλεπιδραστική εκπαίδευση, εμβαθύνουμε σε αυτά τα θέματα με τη φόρμα του Masterclass, όπου μικρές ομάδες θα συναντηθούν σε break-out rooms, θα δουλέψουν με εργαλεία εικονικής σύνδεσης και θα συμμετέχουν σε ασκήσεις και συζητήσεις.
Ελπίζουμε έτσι να συνεισφέρουμε στη διαμόρφωση νέων κατευθύνσεων στη καθημερινή ιατρική και σας καλούμε να συμμετέχετε.
Με εκτίμηση
Ν. Παπαδόπουλος
Καθηγητής Αλλεργιολογίας – Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας ΕΚΠΑ
Για να δείτε το πρόγραμμα, πατήστε εδώ.
Δυο κατηγορίες εγγραφής
Έχετε τη δυνατότητα να επιλέξετε ανάμεσα στα παρακάτω:
Διαδραστική /Πλήρης συμμετοχή: θα συμμετέχετε στις συζητήσεις και στις ολιγομελείς ομάδες που θα εκπαιδευτούν επί συγκεκριμένων περιστατικών. Προαπαιτείται παρουσία και χρήση κάμερας καθ΄όλη τη διάρκεια του masterclass. Εφόσον επιλέξετε αυτή την κατηγορία συμμετοχής, θα σας αποσταλεί περιγραφή περιστατικού και ερωτήσεις για να αποστείλετε τις απαντήσεις σας βάσει των οδηγιών. Η εκπαίδευση θα αρχίσει από τώρα!
Βασική παρακολούθηση: θα παρακολουθήσετε τις εργασίες της κεντρικής αίθουσας, χωρίς δυνατότητα συμμετοχής σε επιμέρους ομάδες.
Κατοχυρώστε τώρα τη θέση σας, επιλέγοντας την κατηγορία εγγραφής που επιθυμείτε πατώντας εδώ και ετοιμαστείτε για τη νέα εμπειρία στη γνώση!
Όλοι οι συμμετέχοντες θα λάβουν πιστοποιητικό παρακολούθησης.
Για πληροφορίες σχετικά με τη συμμετοχή σας, παρακαλώ όπως επικοινωνήσετε με την εταιρεία διοργάνωσης:
Welcome Congress & Travel
Τ: 2112105553
Ε: george.rouskas@welcometravel.gr
Στις 9 Δεκεμβρίου 2020, ο βρετανικός Οργανισμός Φαρμάκων και Προϊόντων Υγειονομικής Περίθαλψης (MHRA) ανακοίνωσε δύο αναφυλακτικές αντιδράσεις και μία πιθανή αλλεργική αντίδραση μετά τη χορήγηση του εμβολίου BNT162b2 για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19. Μέχρι να διερευνηθούν τα ακριβή αίτια αυτών των αντιδράσεων, ο MHRA εξέδωσε τις ακόλουθες προσωρινές οδηγίες στο Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας (NHS) ως προφυλακτικό μέτρο: «Οποιοσδήποτε άνθρωπος με ιστορικό αναφυλαξίας σε εμβόλιο, φάρμακο ή τροφή δε θα πρέπει να κάνει το εμβόλιο Pfizer/BioNTech. Η δεύτερη δόση δε θα πρέπει να χορηγηθεί σε οποιονδήποτε παρουσίασε αναφυλακτική αντίδραση μετά τη χορήγηση της πρώτης δόσης». «Οι ασθενείς πρέπει να συζητούν τυχόν απορίες και το ιστορικό σοβαρών αλλεργιών με το γιατρό τους, προτού εμβολιαστούν».
Στις κλινικές μελέτες που έγιναν δε συμμετείχαν ασθενείς με πιθανή αλλεργία στα συστατικά του εμβολίου. Στο Φύλλο Περίληψης των Χαρακτηριστικών του BNT162b2 επισημαίνεται ότι αντενδείκνυται ο εμβολιασμός σε οποιονδήποτε έχει παρουσιάσει αλλεργική αντίδραση στο εμβόλιο ή σε κάποιο συστατικό του. Οι ευρείες συστάσεις όμως του MHRA πιθανώς αποκλείουν μεγαλύτερο ποσοστό ασθενών από τον εμβολιασμό.
Με την έναρξη των εμβολιασμών στις Η.Π.Α, δύο εργαζόμενοι στο χώρο της υγείας στην Αλάσκα παρουσίασαν αναφυλακτική αντίδραση, εκ των οποίων ο ένας χωρίς ιστορικό αλλεργιών.
Αλλεργικές αντιδράσεις στα εμβόλια
Επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι οι αλλεργικές αντιδράσεις στα εμβόλια είναι σπάνιες, αλλά υπαρκτές με συχνότητα 1/1.000.000 έως 30/100.000 εμβολιασμούς, συμπεριλαμβανομένης της αναφυλαξίας.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ως αναφυλαξία ορίζεται μια σοβαρή, απειλητική για τη ζωή, συστηματική αντίδραση υπερευαισθησίας, που χαρακτηρίζεται από ταχεία έναρξη με ενδεχόμενη απειλητική για τη ζωή απόφραξη των αεραγωγών, ή κυκλοφορικά προβλήματα (υπόταση ή σοκ) και σχετίζεται συνήθως, όχι πάντα, με συμμετοχή από το δέρμα και τους βλεννογόνους. Η συχνότητά της υπολογίζεται έως 5% στις Η.Π.Α. και έως 3% στην Ευρώπη.
Συστατικά των εμβολίων που έχουν αναφερθεί ότι προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις περιλαμβάνουν: ζωικές πρωτεΐνες, αντιμικροβιακούς παράγοντες, συντηρητικά, λάτεξ, σταθεροποιητικά, ενισχυτικές ουσίες, και το ενεργό συστατικό του εμβολίου. Συγκεκριμένες ουσίες που χρησιμοποιούνται στα εμβόλια και μπορεί να προκαλέσουν αναφυλακτική αντίδραση είναι η πρωτεΐνη του αυγού, η ζελατίνη, οι πρωτεΐνες του γάλακτος, και άλλα πρόσθετα και ουσίες που περιέχονται σε ίχνη κατά τη διαδικασία παραγωγής.
Το νέο εμβόλιο BNT162b2
Το νέο εμβόλιο BNT162b2 που πλέον έχει άδεια χορήγησης, δεν περιέχει κάποια ενισχυτική ουσία ή συντηρητικό. Τα έκδοχα είναι τα εξής: ALC-0315 (((4-hydroxybutyl)azanediyl)bis(hexane-6,1-diyl)bis(2-hexyl decanoate)), ALC-0159 (2-[(polyethylene glycol)-2000]-N,N-ditetradecylacetamide), 2-distearoyl-sn-glycero-3 phosphocholine, cholesterol, potassium chloride, potassium dihydrogen phosphate, sodium chloride, disodium hydrogen phosphate dihydrate, sucrose και νερό.
Το mRNA είναι ενσωματωμένο σε λιπιδικά νανοσωματίδια, απορροφάται εύκολα από μονοπύρηνα φαγοκύτταρα και αποδομείται ταχέως από ριβονουκλεάσες. Ως προστατευτικό κάλυμμα χρησιμοποιείται η πολυαιθυλενική γλυκόλη (PEG) , που βελτιώνει τη διαλυτότητα των λιπιδικών νανοσωματιδίων στο νερό. Το PEG χρησιμοποιείται επίσης ευρέως ως πρόσθετο σε κοσμητικά προϊόντα, φαρμακευτικές ουσίες και στη βιομηχανία τροφίμων. Το μοριακό βάρος του PEG ποικίλλει από 200 g/mol έως 10,000,000 g/mol. Αλλεργικές αντιδράσεις έχουν αναφερθεί μετά την ευρεία χρήση του σε προϊόντα. Το PEG μπορεί να είναι αλλεργιογονικό συστατικό που περιέχεται στο εμβόλιο.
Στη φάση 3 της κλινικής μελέτης του εμβολίου, συμμετείχαν 3.548 άτομα: διενεργήθηκαν 21.720 εμβολιασμοί με BNT162b2, 21.728 με εικονικό φάρμακο και 18.556 με τη δεύτερη δόση BNT162b2. Η συχνότητα των αλλεργικών αντιδράσεων ήταν παρόμοια μεταξύ αυτών που έλαβαν το εμβόλιο και αυτών που έλαβαν το εικονικό φάρμακο (0.63% vs. 0.51%). Σημειώνεται ότι στη μεγάλη αυτή κλινική μελέτη δε συμμετείχαν ασθενείς με ιστορικό σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών που σχετίζονταν με κάποιο εμβόλιο ή/και σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης (αναφυλαξία) σε οποιοδήποτε συστατικό του εμβολίου.
Σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Αλλεργιολογίας & Κλινικής Ανοσολογίας (EAACI), σε συνεργασία με την ομάδα της ARIA (Η Αλλεργική Ρινίτιδα και η Επίδραση της στο Άσθμα), ανακοίνωσε τις εξής συστάσεις σχετικά τον εμβολιασμό έναντι της COVID-19, οι οποίες μπορεί να αναθεωρηθούν, μετά τη συλλογή περισσότερων δεδομένων:
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων στις 21 Δεκεμβρίου 2020 συνέστησε ότι μόνο ασθενείς με γνωστή αλλεργία σε κάποιο συστατικό του εμβολίου πρέπει να αποκλείονται από τον εμβολιασμό, λαμβάνοντας υπόψιν το έως τώρα μικρό ποσοστό αναφυλακτικών αντιδράσεων, και με την προϋπόθεση ότι ο εμβολιασμός γίνεται υπό στενή ιατρική επίβλεψη με διαθέσιμο τον κατάλληλο ιατρικό εξοπλισμό.
Συμπερασματικά, το όφελος του εμβολιασμού είναι μεγαλύτερο από τους πιθανούς κινδύνους, για την συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού, συμπεριλαμβάνοντας το 30% του πληθυσμού που πάσχει από αλλεργικές ασθένειες. Τα έως τώρα δεδομένα δε δείχνουν μεγαλύτερο κίνδυνο σε ασθενείς που πάσχουν από αλλεργικό άσθμα ή ρινίτιδα, και αυτό θα πρέπει να δηλώνεται ρητώς στους ασθενείς από τους θεράποντες.
Πηγή
