Οι αντιδράσεις άμεσου τύπου συμβαίνουν τα πρώτα λεπτά μετά τη χορήγηση του φαρμάκου και στην 1st δόση αυτού. Απαιτείται πάντα ο ασθενής να έχει λάβει ξανά στο παρελθόν το εν λόγω φάρμακο για να προηγηθεί αυτό που καλείται «ευαισθητοποίηση» που είναι η παραγωγή των ειδικών αντισωμάτων.Σε επόμενη έκθεση αυτά κινητοποιούνται άμεσα και προκαλείται αντίδραση. Παρ’όλα αυτά, υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις που ο ασθενής αντιδρά σε φάρμακο που λαμβάνει για πρώτη φορά. Αυτό συμβαίνει συνήθως διότι η ευαισθητοποίηση έχει γίνει έμμεσα, από προηγούμενη επαφή με συγγενικό φάρμακο, π.χ. αντίδραση στην 1st επαφή με αναισθητικό μυοχαλαρωτικό, στο οποίο η ευαισθητοποίηση είχε γίνει από τη λήψη αντιβηχικού σιροπιού στο παρελθόν.
Τα φάρμακα που προκαλούν συχνότερα τέτοιες αντιδράσεις είναι τα αντιβιοτικά (κυρίως β-λακταμικά, όπως η αμοξικιλλίνη) , οι κινολόνες, τα αντιφλεγμονώδη και τα αναισθητικά.
Οι άμεσου τύπου αντιδράσεις ποικίλουν από ήπιες δερματικές αντιδράσεις (κνίδωση , αγγειοοίδημα), μέχρι και την πολύ σοβαρή και απειλητική για τη ζωή αναφυλακτική αντίδραση με συμμετοχή συμπτωμάτων από 2 ή περισσότερα συστήματα όπως το αναπνευστικό (βήχας, βράγχος φωνής, συριγμός, δύσπνοια), το γαστρεντερικό (ναυτία, έμετοι , κοιλιακό άλγος, διάρροιες) ή το κυκλοφορικό (ζάλη, πτώση πίεσης). Στην τελευταία περίπτωση που έχουμε πτώση πίεσης πρόκειται για αναφυλακτικό (αλλεργικό) shock.
Τα παιδιά πολλές φορές στην πορεία λοιμώξεων εμφανίζουν κνιδωτικά εξανθήματα και «χρεώνονται»μία αλλεργία σε ένα φάρμακο χωρίς αυτή να είναι αληθής. Σημαντικό ρόλο στη σωστή διάγνωση παίζουν στοιχεία όπως η χρονική συσχέτιση της αντίδρασης με τη λήψη του φαρμάκου, ο τρόπος αποδρομής, ο αλλεργιολογικός έλεγχος κ.ά. Καθ’ύλην αρμόδιος να διευκρινίσει αν η αντίδραση είναι αλλεργική ή όχι και να καθορίσει τις μελλοντικές κινήσεις είναι ο αλλεργιολόγος.
Νάντια Πίσκου
ALLERGIST